«Ο ηλίθιος» της Χώρας...

 

 

      

     Ο Ί. Δραγούμης σε ηλικία ενός έτους (Αρχείο Ι.Δ./ΑΣΚΣΑ)

Να λοιπόν ακόμη ένα, έλασσον, λογοτεχνικό alter ego του Δραγούμη, πέρα από τον «Αλέξη» του: «Ο ηλίθιος» της Χώρας που φορά γυναίκεια...

Το παρακάτω, πικρά αυτοσαρκαστικό, απόσπασμα προέρχεται από το μικρό κεφάλαιο «Η Χώρα» στο βιβλίο «Σαμοθράκη» (Σαμοθράκη—Το Νησί ο πλήρης τίτλος).  Το βιβλίο ξεκίνησε να γράφεται, πιθανότατα, το καλοκαίρι του 1906 ενώ εκδόθηκε το 1909. Ήταν το δεύτερο κατά σειρά βιβλίο, από τα τέσσερα όλο κι όλο, που τύπωσε όσο ζούσε ο Δραγούμης. 

Η μοιραία γνωριμία του με την Πηνελόπη Δέλτα  έγινε το καλοκαίρι του 1905 ασφαλώς όχι στα Θέρμα της Σαμοθράκης αλλά στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Ο συγγραφέας, φυσικά, δεν φορά φουστάνι αλλά καλοραμμένο κοστούμι (και ρεντιγκότα ή τη στολή του διπλωμάτη στις πιο επίσημες εμφανίσεις του). Όπως όμως μαρτυρά η παραπάνω φωτογραφία του Αρχείου του, κάποτε φόρεσε κι αυτός το φουστανάκι του όπως όλα τα παιδάκια της εποχής του είτε αγόρι  είτε κορίτσι. 

Ο «ηλίθιος» της Σαμοθράκης περιμένει μια Πηνελόπη που θα έρθει από το μέρος της θάλασσας. Οδυσσέας χωρίς Οδύσσεια, καταδικασμένος να ζήσει φορώντας φουστάνια. Παντοτινά χωρίς την Πηνελόπη (του).

Κι ο Δραγούμης, τρία χρόνια, μέχρι το καλοκαίρι του 1908,  θα προσμένει μάταια, την ένωσή του με την  Πηνελόπη (Σ. Δέλτα). Όμως το δικό  του ταξίδι, δεν σταματά ποτέ...

…Βρέθηκα σ’ ἕνα γιαλό στρωμένο λιθάρια καὶ χαλίκια καὶ φραγμένο μὲ πρασινάδα. Ἔξαφνα, ἀπὸ τὰ χαμόδενδρα ἀπὸ μέσα, σὰ μαϊμούδα ἢ καγγουροῦ, ξεπετάχτηκε ἕνας ξυπόλυτος, ποὺ φοροῦσε φουστάνια καὶ ἦταν νέος. Ήρθε κ᾽ ἔκατσε σιμά μου ἀπὸ κάτω ἀπὸ τὸ δένδρο, ποὺ καθόμουν καὶ κάτι μουρμούριζε. Ρώτησα τὸ νησιώτη ποιός ἦταν αὐτὸς καὶ γιατί φοροῦσε γυναίκεια καὶ μοῦ διηγήθηκε μιὰν ἱστορία, πὼς ἦταν ἠλίθιος καὶ πὼς ἕνα καλοκαίρι εἶδε κεῖ, στὰ Θέρμα, τὴν κόρη ἑνὸς Αἰνίτη καπετάνιου, τὴν Πηνελόπη, καὶ τὴν ἐρωτεύτηκε. Καὶ ἀπὸ κεῖνον τὸν καιρό, κάθε ποὺ ἁράζει καΐκι στὶς ἔρημες ἀκρογιαλιές, κατεβαίνει στὸ γιαλὸ ἀπαντέχοντας τὴν Πηνελόπη· μὰ ἐκείνη ἀκόμα νάρθη. Καὶ ὁ ἠλίθιος, φορῶντας φουστάνια, προσμένει πάντα.
Ἡ ἱστορία αὐτὴ δὲ μὲ συγκίνησε.